BỆNH TRĨ: NHẬN BIẾT – ĐIỀU TRỊ – PHÒNG NGỪA
Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý hậu môn trực tràng phổ biến nhất, ảnh hưởng đến 25–40% người trưởng thành [1]. Bệnh tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây khó chịu kéo dài, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống và có thể dẫn đến biến chứng nếu không được điều trị kịp thời. 1. Bệnh trĩ là gì?
Bệnh trĩ xảy ra khi các đám rối tĩnh mạch ở ống hậu môn – trực tràng bị giãn và phình to. Bệnh được chia thành hai dạng:
• Trĩ nội: xuất phát từ trên đường lược.
• Trĩ ngoại: nằm dưới đường lược.
• Có thể gặp trĩ hỗn hợp khi cả hai cùng xuất hiện [2]
2. Dấu hiệu nhận biết
Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
• Chảy máu hậu môn khi đi tiêu, máu đỏ tươi.
• Sa búi trĩ, có thể tự lên hoặc phải dùng tay đẩy.
• Đau rát, ngứa, khó chịu vùng hậu môn.
• Cảm giác đi tiêu không hết.
Khi có các dấu hiệu trên, người bệnh nên khám sớm tại Khoa Ngoại Tổng hợp – Bệnh viện Đa khoa Bình Thuận để được thăm khám và tư vấn kịp thời.
3. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Các yếu tố thúc đẩy hình thành bệnh trĩ gồm: táo bón kéo dài, ngồi lâu, ăn ít chất xơ, béo phì, mang thai, nâng vật nặng, tiêu chảy mạn tính và tuổi cao [3].
4. Chẩn đoán
Chẩn đoán bệnh trĩ chủ yếu dựa vào:
• Khai thác triệu chứng lâm sàng.
• Khám hậu môn – trực tràng bằng thăm khám trực tiếp.
• Nội soi hậu môn – trực tràng khi cần phân biệt với polyp, viêm loét hoặc ung thư [4].
5. Điều trị bệnh trĩ
5.1. Điều trị nội khoa
Áp dụng cho trĩ độ I–II hoặc các trường hợp nhẹ, bao gồm:
• Tăng cường chất xơ, uống đủ nước
. • Thuốc bôi và thuốc đặt hậu môn giảm đau, giảm viêm.
• Thuốc làm bền thành mạch (flavonoid).
• Điều chỉnh thói quen đi tiêu.
5.2. Thủ thuật xâm lấn tối thiểu
Áp dụng cho trĩ độ II–III kèm triệu chứng nhiều:
• Thắt búi trĩ bằng vòng cao su (Rubber band ligation).
• Chích xơ búi trĩ.
• Quang đông hồng ngoại [5].
5.3. Phẫu thuật
Áp dụng cho:
• Trĩ độ III–IV.
• Trĩ tắc mạch đau nhiều.
• Trĩ chảy máu kéo dài.
Các phương pháp phẫu thuật phổ biến:
• Cắt trĩ Milligan–Morgan, Ferguson.
• Cắt trĩ bằng stapler (PPH).
• Cắt trĩ bằng dao siêu âm/dao điện lưỡng cực [6].
Hiện Khoa Ngoại Tổng hợp – Bệnh viện Đa khoa Bình Thuận có đầy đủ khả năng thực hiện khám, điều trị nội khoa, thủ thuật và phẫu thuật bệnh trĩ theo phương pháp Miligan-Morgan, Cắt trĩ bằng dao siêu âm/ dao điện lưỡng cực.
6. Phòng ngừa bệnh trĩ
• Ăn nhiều chất xơ (rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt).
• Uống 1.5–2 lít nước mỗi ngày.
• Tránh ngồi lâu; nên vận động 30 phút mỗi ngày.
• Không rặn mạnh khi đi tiêu.
• Điều trị sớm táo bón và tiêu chảy.
• Tập thói quen đi tiêu đều đặn.
Kết luận: Bệnh trĩ là bệnh lý thường gặp và hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm. Khi có các triệu chứng nghi ngờ, người dân nên đến Bệnh viện Đa khoa Bình Thuận – Khoa Ngoại Tổng hợp để được tư vấn và điều trị phù hợp.
Tài liệu tham khảo
1. Riss S, Weiser FA, Schwameis K, et al. The prevalence of hemorrhoids in adults. Int J Colorectal Dis. 2012;27(2):215-220.
2. Beck DE, Roberts PL, Saclarides TJ, et al. The ASCRS Textbook of Colon and Rectal Surgery. 3rd ed. New York: Springer; 2016.
3. Lohsiriwat V. Hemorrhoids: From basic pathophysiology to clinical management. World J Gastroenterol. 2012;18(17):2009-2017.
4. Brandt LJ, Feuerstein JD, Kane SV, et al. Disorders of the anorectum. In: Sleisenger and Fordtran’s Gastrointestinal and Liver Disease. 11th ed. Philadelphia: Elsevier; 2020.
5. Sun Z, Migaly J. Review of hemorrhoid disease: Presentation and management. Clin Colon Rectal Surg. 2016;29:22-29.
6. ASCRS Clinical Practice Guidelines Committee. Clinical practice guidelines for hemorrhoids. Dis Colon Rectum. 2018;61:e201-e210.
[KHOA: NGOẠI TỔNG QUÁT]