SƠ CỨU BỎNG ĐÚNG CÁCH
Trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, bất cứ ai cũng có thể gặp tai nạn bỏng. Tuy nhiên, không phải ai cũng có đầy đủ kiến thức để sơ cứu đúng cách, giúp hạn chế tổn thương và ngăn vết bỏng tiến triển nặng hơn. Việc hiểu và thực hiện đúng các bước sơ cứu ban đầu đóng vai trò quan trọng, góp phần bảo vệ sức khỏe và giảm nguy cơ biến chứng cho người bị bỏng. Sơ cứu đúng cách ngay từ ban đầu giúp giảm đau, hạn chế tổn thương sâu, ngăn ngừa nhiễm trùng và cải thiện kết quả điều trị. Dưới đây là hướng dẫn các bước sơ cứu bỏng an toàn và hiệu quả.
1. Loại bỏ tác nhân gây bỏng
Cần nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi nguồn gây bỏng:
* Tắt lửa, tách khỏi nguồn nhiệt.
* Với bỏng do điện: ngắt cầu dao, không chạm trực tiếp vào nạn nhân khi chưa tách nguồn điện.
* Với bỏng hóa chất: loại bỏ hóa chất bằng cách cởi bỏ quần áo dính hóa chất, xả nước nhiều.
* Với bỏng do lửa quần áo bốc cháy: hướng dẫn nạn nhân nằm xuống – che mặt – lăn tròn để dập lửa.
2. Làm mát vết bỏng Đây là bước quan trọng nhất trong sơ cứu bỏng.
* Xả nước mát (15–25°C) lên vùng bỏng từ 10–20 phút.
* Không dùng nước đá trực tiếp vì có thể gây tổn thương sâu hơn.
* Không bôi kem đánh răng, nước mắm, dầu, thuốc lá… vì dễ nhiễm trùng.
3. Loại bỏ vật cản quanh vùng bỏng
- Khi vùng bỏng còn chưa sưng: Tháo nhẫn, đồng hồ, vòng tay, giày dép quanh vị trí bỏng. Cắt bỏ quần áo quanh vết bỏng, không được kéo quần áo dính chặt trên vết bỏng.
4. Che phủ vết bỏng:
- Che bằng gạc sạch, mềm, không dính hoặc khăn sạch. Nếu không có gạc, có thể dùng màng bọc thực phẩm sạch để phủ tạm thời. Không chọc vỡ bóng nước vì làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
5. Giảm đau:
- Có thể dùng paracetamol nếu bệnh nhân đau nhiều (nếu không dị ứng thuốc). Không tự ý dùng thuốc mỡ kháng sinh nếu chưa có hướng dẫn của nhân viên y tế.
6. Khi nào cần đi bệnh viện ngay?
- Đưa người bị bỏng đến cơ sở y tế nếu có: Bỏng diện tích lớn (>5% ở trẻ em, >10% ở người lớn). Bỏng mặt, cổ, tay, chân, vùng sinh dục. Bỏng do điện, hóa chất. Bỏng sâu: da trắng nhợt, cháy xém, mất cảm giác. Bỏng kèm khó thở, ngất, đau ngực. Trẻ nhỏ, người già, phụ nữ mang thai.
7. Những điều tuyệt đối không làm:
- Không bôi kem đánh răng, dầu, mỡ, nước mắm, nước đá trực tiếp. Không đắp lá, đắp thuốc nam lên vết bỏng. Không tự ý bóc da chết. Không băng bó quá chặt.
KẾT LUẬN: Sơ cứu bỏng đúng cách giúp giảm mức độ tổn thương và phòng ngừa biến chứng, Hãy nhớ nguyên tắc: Làm mát- che phủ - Giảm đau - Đưa đến cơ sở y tế gần nhất.
KHOA NGOẠI TỔNG HỢP