LIỆU PHÁP OXY CAO ÁP

Liệu pháp oxy cao áp không lạ đối với người Việt Nam nhưng là kỹ thuật mới được trang bị tại khoa VLTL-PHCN thuộc Bệnh viện đa khoa Bình Thuận

Liệu pháp oxy cao áp (Hyperbaric Oxygen Therapy – HBOT) là một phương pháp mà bệnh nhân được thở oxy nguyên chất hoặc hỗn hợp khí giàu oxy ở điều kiện áp suất lớn hơn áp suất khí quyển (lớn hơn 1 ATM ) trong một thiết bị có khả năng chịu áp lực cao gọi là buồng cao áp nhằm điều trị và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. 

Buồng oxy cao áp Sambo Ventec IASO HB-701

2. Oxy cao áp điều trị những bệnh gì?

Chỉ định điều trị

Các nghẽn mạch do không khí hoặc khí

Bệnh giảm áp thể nhẹ và trung bình (với cơ sở không có buồng đa)

Ngộ độc CO, CO₂, Cyanide (nhưng chưa bị hôn mê và kích thích mạnh)

Bệnh hoại thư sinh hơi (Gas gangren)

Các tổn thương do đụng dập

Thiếu máu do viêm tắc động mạch, thiếu máu nặng

Nhiễm trùng phần mềm hoại tử, vết thương, vết loét chậm liền

Viêm tủy xương mạn tính dai dẳng

Các tổn thương chậm liền do bức xạ (tổn thương phần mềm và hoại tử xương)

Tổn thương do bỏng cấp tính

Điếc đột ngột

Đau sau mổ (do phù nề và chèn ép)

Vết loét do viêm tắc tĩnh mạch, động mạch

¨Hỗ trợ điều trị trong bệnh về nội khoa

·Các bệnh tự miễn

·Mất ngủ kéo dài

· Rối loạn tiền đình

·Các tổn thương do đái tháo đường.

·Viêm da cơ địa dị ứng

·Đau cột sống cấp và mạn tính

·Bệnh thoái hóa khớp

·Viêm khớp nhiễm khuẩn

·Đau nửa đầu kiểu Migraine

·Điếc đột ngột và điếc do thiếu máu tai trong và thiếu máu não

¨Hỗ trợ trong phục hồi chức năng

·Phục hồi chức năng trí tuệ do các nguyên nhân khác nhau

·Di chứng não sau tai biến mạch não,

·Mất trí nhớ sau nhiễm độc hoặc chấn thương...

·Phục hồi chức năng vận động sau tai biến não, tủy...

·Phục hồi chức năng chứng liệt 2 chi, tứ chi do chèn ép bó mạch - thần kinh không hoàn toàn

·Phục hồi chức năng cho các chi ghép nối với chi giả.

¨Phục hồi sức khỏe

·Mệt mỏi mạn tính, stress do căng thẳng thần kinh tâm lý.

3. CƠ CHẾ  TÁC DỤNG SINH LÝ CỦA ÔXY CAO ÁP:

Ôxy cao áp phát huy hiệu quả điều trị qua 2 tác dụng sinh lý sau:

• Tác dụng cơ học làm giảm kích thước của bọt khí hoặc không khí ở trong máu, mô và tế bào.

• Tác dụng làm tăng độ hòa tan của ô xy trong huyết tương → Tăng phân áp O₂ mô và tế bào làm tăng phân áp oxy lên gấp 10 đến 13 lần so với mức bình thường:

• Tăng cường cung cấp oxy cho các mô : oxy cao áp có thể làm tăng đáng kể lượng oxy trong máu. Oxy cao áp còn làm tăng độ mềm dẻo của màng hồng cầu và tăng khả năng biến hình của hồng cầu

• Giảm viêm: oxy cao áp có thể giúp đỡ bằng cách giảm mức độ các chất gây viêm trong cơ thể, có khả năng làm giảm một số triệu chứng.

• Kháng khuẩn: Ức chế sự phát triển của vi khuẩn yếm khí ( có thế ức chế được ngoại độc tố Alpha),đối với vi khuẩn hiếu khí và virut  oxy cao áp ức chế sự nhân lên của ADN, hoặc quá trình sao chép ngược từ ARN→ADN.

• Chống oxy hóa: Kích thích sản xuất enzyme superoxide dismutase (SOD), một chất có tác dụng chống ô xy hóa rất mạnh.

• Thúc đẩy lành vết thương, giảm sẹo, phục hồi da,… Oxy cao áp có thể làm tăng sản xuất collagen, phục hồi và phát triển nguyên bào sợi, , tác dụng này đặc biệt quan trọng với quá trình lành các vết thương, vết bỏng và đặc biệt là các vết thương, vết loét khó liền.

• Tăng quá trình tạo xương mới và tái tạo xương: làm giảm hoạt động của hủy cốt bào (Osteoclast) nên có tác dụng giảm quá trình tiêu xương và nó thúc đẩy hoạt động của các tạo cốt bào (osteoblast).

• Tăng cường phát triển các mạch máu mới: Oxy cao áp có thể kích thích sự phát triển của các mạch máu mới, cải thiện lưu thông ở các khu vực bị thiếu oxy bởi bất kì lý do nào

• Tăng lưu thông máu: Làm giảm sự kết dính của tế bào bạch cầu vào thành mao mạch. Ngoài ra, chống ngưng tập tiểu cầu, chống hình thành cục máu đông.

• Tăng khả năng vận chuyển: Tác dụng tăng cường thúc đẩy thuốc qua màng mao mạch và màng tế bào, đặc biệt là một loại thuốc khó qua màng như màng xương, hàng rào mạch não… Làm tăng tổng hợp và dự trữ ATP của màng tế bào, do đó làm tăng quá trình vận chuyển vật chất qua màng, giúp màng tế bào bị tổn thương nhanh chóng được hồi phục, tăng quá trình chuyển hoá trong tế bào.

4. MÁY SAMBO VENTEC IASO HB-701 HOẠT ĐỘNG RA SAO?

1. Tăng áp: Bệnh nhân vào buồng, áp suất được nâng từ từ, bệnh nhân được hướng dẫn cân bằng áp suất tai giữa để tránh chấn thương áp lực.

2. Hít thở oxy: Qua mặt nạ với nồng độ oxy tinh khiết 100% ở áp lực điều trị 2.2 ATA hoặc 2.5ATA.

3. Phác đồ điều trị: Theo VINIMAM 1 hoặc 2, mỗi buổi 60-90 phút thở oxy, có xen kẽ nghỉ và thở oxy. Tổng thời gian là 90-115 phút.

4. Giảm áp: Áp suất được giảm từ từ theo tốc độ 1m/phút nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối.

5. Hệ thống an toàn: Buồng IASO HB-701 được tích hợp các tính năng cảnh báo, điều áp và ngắt khẩn cấp hiện đại.

5. LỢI ÍCH ĐỘT PHÁ TẠI BỆNH VIỆN BÌNH THUẬN

Việc triển khai HBOT bằng thiết bị IASO HB-701 mang lại nhiều lợi ích thiết thực:

• Hiệu quả điều trị cao: Đặc biệt trong các bệnh lý khó hồi phục hoặc cần oxy mô cao.

• Rút ngắn thời gian hồi phục: Sau chấn thương, phẫu thuật, đợt cấp.

• An toàn tối ưu: Được giám sát bởi đội ngũ chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại.

• Đa dạng hóa dịch vụ: Phục vụ từ chuyên khoa thần kinh, nội khoa, đến phục hồi chức năng toàn diện.

6. KẾT LUẬN

• Việc đưa vào sử dụng thiết bị buồng oxy cao áp Sambo Ventec IASO HB-701 tại Khoa Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng, Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Bình Thuận là một bước tiến quan trọng trong chăm sóc sức khỏe hiện đại. Với nền tảng khoa học vững chắc, hiệu quả điều trị đã được kiểm chứng, HBOT không chỉ mở rộng khả năng điều trị mà còn nâng tầm chất lượng dịch vụ y tế tại địa phương.

• Chúng tôi cam kết tiếp tục phát triển, đào tạo và nghiên cứu để mang lại hiệu quả tối ưu cho người bệnh.

Liên hệ tư vấn:
Khoa Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng, Bệnh viện Đa khoa Tỉnh Bình Thuận

Tác giả: Kỹ thuật viên VLTL–PHCN Ngô Văn Bắc
Nguồn:

• Bộ Y tế. Quyết định số 2539/QĐ-BYT: Về việc ban hành tài liệu hướng dẫn quy trình kỹ thuật điều trị bằng ôxy cao áp 19/06/2019

• GS.TS Nguyễn Trường Sơn. Ứng dụng của phương pháp trị liệu oxy cao áp trong thực hành lâm sàng (07/2024)

• Nguyễn Trường Sơn, Nguyễn Bảo Nam (2024). Tổng quan về phát triển chuyên ngành Y học dưới nước và Oxy cao áp ở Việt Nam, Kỷ yếu toàn văn các công trình nghiên cứu khoa học Hội nghị toàn quốc về Y học biển và Y học cao áp 3/2024

• Jain KK. Oxygen in physiology and medicine. Springfield: Charles C. Thomas; 1989.

• Kewal K.Jain (2017). Textbook of Hyperbaric Medicine, sixth Edition, 1 springer, ISBN 978-3-319-47138-9; DOI 10.1007/978-3-319-47140-2

[KHOA: VLTL-PHCN]